ระบบไหลเวียนเลือด

 

ระบบไหลเวียนเลือด (Blood Vascular System)

 

ระบบไหลเวียนเลือด (Blood Vascular System)ระบบไหลเวียนเลือดเป็นวงจรปิด โดยเลือดแดงไหลออกจากหัวใจห้อง L.V. เข้าสู่หลอดเลือดแดงใหญ่ aorta ที่แตกแขนงเล็กลงจนถึงหลอดเลือดแดงเล็กหรือ arteriole ซึ่งเปิดเข้าสู่ตาข่ายหลอดเลือดฝอยแล้วแลกเปลี่ยนระหว่างเลือดแดงกับเนื้อ เยื่อ จากนั้นเลือดดำจากหลอดเลือดฝอยก็เข้าสู่หลอดเลือดดำเล็ก หรือ venule แล้วเข้าสู่ vein จนถึง vena cava เข้าสู่หัวใจห้อง R.A. และเลือดดำออกจากหัวใจห้อง R.V. ไปยังปอด กลับจากปอดเข้าสู่หัวใจห้อง L.A.

 

หน้าที่ของระบบไหลเวียนเลือด

การขนส่ง (transport)

ได้แก่ ขนส่งสารอาหาร ฮอร์โมน ก๊าซ ความร้อน น้ำส่วนเกินและของเสียจาก metabolism

 

การรักษาเสถียรภาพ (regulation   of homeostasis)

รักษาระดับน้ำนอกเซลล์

รักษาความสมดุลของ pH

รักษาระดับอุณหภูมิของร่างกาย

 

การป้องกัน (protection)

ป้องกันและต่อต้านการติดเชื้อ (immunity)

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                

ป้องกันการเสียเลือด (blood clotting)

ความสัมพันธ์ระหว่างระบบไหลเวียนกับระบบอื่น

องค์ประกอบของระบบไหลเวียนเลือด

 

 เลือด (blood)

 

 หลอดเลือด (blood vessel)

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   

      หัวใจ (heart)                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   

เลือด (blood)

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   

หน้าที่ของเลือด

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    

 

ปริมาณเลือดในร่างกาย

7 - 8% ของ น.น.ตัว

แต่แตกต่างกันในแต่ละคนขึ้นอยู่กับ :

เพศ

 วัย

 ปริมาณไขมันในร่างกาย

เหตุปัจจัยที่ทำให้ปริมาณเลือดเปลี่ยนแปลง

การตกเลือด (hemorrhage)

 การเสียพลาสมา

 การเสียน้ำ

 การผลิตเม็ดเลือดน้อยหรือแหล่งผลิตถูกทำลาย

ส่วนประกอบของเลือด

Plasma  55 %

 Formed Elements  45 %

Buffy Coat = 1 %

RBC = 44 %

Buffy Coat = WBC + platelet

การสร้างเม็ดเลือด (Hemopoiesis )

เม็ดเลือดเกือบทั้งหมด(ยกเว้นเม็ดเลือด ขาวบางชนิดที่สร้างโดยเนื้อเยื่อน้ำเหลืองที่เป็นโครงสร้างของอวัยวะน้ำ เหลือง) ถูกสร้างโดยไขกระดูกแดงเม็ดเลือดทุกชนิดกำเนิดมาจาก stem cell หรือ hemocytoblasts เมื่อสเต็มเซลล์แบ่งตัวจะได้เม็ดเลือดชนิดต่าง ๆ

แหล่งไขกระดูกแดงในผู้ใหญ่ :

หัวท้ายของกระดูกยาว

กระดูกซี่โครง

กระดูกหน้าอก

กะโหลกศีรษะ

กระดูกเชิงกราน

(ในเด็ก รวมโพรงกระดูกรูปยาวด้วย)แต่ในผู้ใหญ่ถูกแทนที่ด้วยไขมันทำให้ไม่มีไขกระดูกแดงหลอดเลือด (Blood Vessel)

 

หลอดเลือด (Blood Vessel)

ชนิดของหลอดเลือด

หลอดเลือดมีโครงสร้างเป็นท่อกลวง เพื่อนำเลือดไหลเวียนออกจากหัวใจไปทุกส่วนของร่างกาย และไหลกลับหัวใจ มี 3 ชนิด

 หลอดเลือดแดง (artery)

  หลอดเลือดดำ (vein)

  หลอดเลือดฝอย (capillary)

ความสัมพันธ์ของหลอดเลือด 3 ชนิด

หลอดเลือดแดง

เป็น หลอดเลือดที่นำเลือดแดงออกจากหัวใจไปยังหลอดเลือดฝอย ที่ใหญ่ที่สุดที่นำเลือดออกจากหัวใจชื่อ aorta และขนาดเล็กที่สุดที่ต่อกับหลอดเลือดฝอย เรียก arteriole

ขนาด :

 aorta = 2.5 cm.   arteriole = 30 micrometer

ผนังหนา :

aorta = 2.5 mm.  arteriole = 20 micromter

 

หลอดเลือดฝอย

เป็นหลอดเลือดที่มีขนาดเล็กที่สุด ผนังบางมาก เพราะทำด้วยเซลล์บุผิวเพียงชั้นเดียว น้ำและสารที่มีโมเลกุลเล็กสามารถผ่านผนังเซลล์ได้  ดังนั้นหลอดเลือดฝอยจึงเป็นบริเวณที่มีการแลกเปลี่ยนสารกันระหว่างเลือดกับ เนื้อเยื่อ ด้วยวิธี diffusion, osmosis และfiltration ขนาดของหลอดเลือดฝอยยาว = 0.5 - 1 ม.ม. f = 0.01 ม.ม.

 

หัวใจ(Heart)

หัวใจทำหน้าที่สูบฉีดเลือดแดงให้ไหลไปตามหลอดเลือดแดง

ที่ตั้ง : อยู่ในช่องอก ระหว่างปอด ใน mediastinum

ขนาดของหัวใจ
หัวใจมีโครงสร้างเหมาะสำหรับการทำหน้าที่สูบฉีดเลือด โดยมีช่องกลวงภายในและผนังทำด้วยกล้ามเนื้อแข็งแรง

• ยาว : 12 ซ.ม.

•  ส่วนที่กว้างที่สุด : 9 ซ.ม.

•  ผนังหนา : 5 ซ.ม.

•  หนัก : หญิง 250 กรัม ชาย 300 กรัม

โครงสร้างของหัวใจ ประกอบด้วย

• เยื่อหุ้มหัวใจ (pericardium)

•  ผนังของหัวใจ (myocardium)

•  ห้องหัวใจ (cavity of the heart)

•  ลิ้นหัวใจ (valve of the heart)

ผนังหัวใจประกอบขึ้นด้วยเนื้อเยื่อ 3 ชั้น

• ชั้นนอก (epicardium or visceral pericardium)

•  กล้ามเนื้อ (myocardium) เป็นชั้นที่หนาที่สุด

•  เยื่อหุ้มชั้นในหรือเยื่อบุ (endocardium)

 

ห้องหัวใจ

มี 4 ห้อง ห้องบนเรียก atrium ห้องล่างเรียก ventricle ซีกซ้ายบรรจุเลือดแดง ซีกขวาบรรจุเลือดดำ

หลอดเลือดที่หัวใจ

aorta นำเลือดแดงออกจากหัวใจ

vena cava นำเลือดดำกลับเข้าหัวใจ

 pulmonary artery นำเลือดดำไปปอด

pulmonary vein นำเลือดแดงมาจากปอดกลับ เข้าหัวใจ

coronary เป็นหลอดเลือดเลี้ยงหัวใจ

ลิ้นหัวใจ (valve)

ป้องกันการไหลกลับของเลือด

arterioventricular valve 2 ลิ้น

                กั้นระหว่าง atrium กับ ventricle คือ right A.V. valve กับ left A.V. valve
pulmonary valve 1 ลิ้น เป็น semi lunar valve กั้นระหว่าง R.A. กับ pulmonary artery

aortic valve 1 ลิ้น

                กั้นระหว่าง L.V. กับ aorta